Czym są puste faktury – poznaj rodzaje pustych faktur
Pusta (lub fikcyjna) faktura to dokument księgowy. Charakterystyczne dla pustej faktury jest to, że została ona wystawiona i wprowadzona do obiegu, mimo że faktycznie nie miała miejsca ani dostawa towaru, ani nie została wyświadczona usługa, którą faktura ta wykazuje.
Dowiedz się więcej o białej liście podatników VAT – przeczytaj artykuł „Czym jest biała lista podatników VAT?”.
Wyróżnia się trzy rodzaje pustych faktur:
• Faktury dokumentujące transakcje, które nie miały miejsca w rzeczywistości. W tym przypadku wystawca generuje fakturę, mimo że wie, że nie wykonał zlecenia – nie dostarczył towaru lub nie wykonał usługi dla odbiorcy faktury.
• Faktury dokumentujące transakcje, które miały miejsce, jednak usługodawcą nie był podmiot wystawiający fakturę. Oznacza to, że faktycznie faktura powinna zostać wystawiona przez inny podmiot, o czym nabywca wiedział.
• Faktury dokumentujące transakcje, które miały miejsce, przy czym przed nabywcą został zatajony podmiot, który rzeczywiście je zrealizował – dostarczył towary czy wykonał usługę.
Nie każda pusta faktura zostaje wystawiona z zamiarem wyłudzenia podatku VAT. Zdarza się, że podatnik wygeneruje fakturę omyłkowo. Wówczas jednak ma szansę jej skorygowania. Przykładowo faktura, która nie została dostarczona odbiorcy, może zostać anulowana.
Prowadzenie księgowości wymaga rzetelności. Jeżeli poszukujesz wsparcia w prowadzeniu uproszczonej lub pełnej księgowości, skorzystaj z naszej oferty.
Jakie są konsekwencje wystawiania i korzystania z pustych faktur?
Cel wprowadzania pustych faktur do obrotu jest prosty – pozwalają one osiągnąć podmiotowi gospodarczemu bezprawne korzyści w postaci np. odliczenia VAT lub zwiększenia wartości kosztów podatkowych. Aparat fiskalny państwa od dawna walczy z procederem wystawiania pustych faktur. Wspomnieć należy choćby o JPK, dzięki któremu KAS może wyłapywać puste faktury. Odstraszać mają też wysokie kary – zostały one przewidziane zarówno w kodeksie karnym skarbowym, jak i kodeksie karnym.
Zarówno za wystawienie, jak i posługiwanie się fikcyjną fakturą kodeks karny skarbowy przewiduje karę do 720 stawek dziennych albo rok pozbawienia wolności bądź nałożenie obu tych kar jednocześnie. Jeszcze surowiej kwestię wystawiania i korzystania z pustych faktur traktuje kodeks karny – z art. 271a wynika, że za wystawienie takiej faktury, której wartość jest znaczna, grozi kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat.